Τα Μεσαιωνικά Κυνηγετικά Γεράκια Της Ρόδου και η Ιστορία του Τζεμ

Ο ζάγανος μάλιστα στον πουλολόγο, στο ποίημα που αναφέρθηκε παραπάνω, χαρακτηρίζεται πότε «εξακουστός» και πότε «φοβερός». Η λέξη ζάγανος δεν προέρχεται οπωσδήποτε από την ελληνική γλώσσα είναι τουρκικής πιθανώς προέλευσης. Στην νεοελληνική γλώσσα έχει διασωθεί ως επώνυμο ο Ζαγανιάρης αντίστοιχο του Γερακάρης. Πιθανώς από τη λέξη ζάγανος προέρχεται και το ουσιαστικό το τσαγανό (αγνώστου ετύμου κατά τους λεξικογράφους) που σημαίνει στην νεοελληνική γλώσσα το θάρρος, τη ζωηρότητα, τη μαχητικότητα.Οι δυτικοευρωπαίοι κατά τον μεσαίωνα το γεράκι ζάγανο το ονόμαζαν πιθανώς sacre (γαλλικά), sacro (ιταλικά), ονομασία που διατηρήθηκε στην κυπριακή διάλεκτο ως σάκρε.
Ο ζάγανος λοιπόν ή sacre - sacro ή σάκρε είναι πιθανώς ο ονομαζόμενος σήμερα κυνηγογέρακας, που χαρακτηρίζεται με την επιστημονική ονομασία falco cherrug altaïcus. Έχει μήκος περίπου 46 εκατοστά. Πρόκειται, κατά τους ειδικούς, για το κατεξοχήν κυνηγητικό γεράκι (το δηλώνει εξάλλου και η ονομασία του). Είναι δυνατό, τολμηρό, υπάκουο. Επιτίθεται σε πολύ μεγαλύτερά του ζώα, σε λαγούς λ.χ., πιθανώς και σε αλεπούδες, ενώ συνήθως τα γεράκια κυνηγούν πουλιά. Κατά τους ορνιθολόγους είναι πουλί της Ανατολικής Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής. Στον ελληνικό χώρο έρχεται το χειμώνα.
Ο Πετρίτης, το άλλο είδος γερακιού, που δώρισε στο σουλτάνο ο D’ Aubusson, ήταν γνωστός στους μεσαιωνικούς δυτικοευρωπαίους με την ονομασία gentile (γαλλικά), gentile (ιταλικά) (δεν αποκλείουμε την περίπτωση με τον όρο gentile να εννοούσαν το διπλοσάινο). Η επιστημονική ονομασία του είναι falco peregrinus. Έχει μήκος από 38 έως 48 εκατοστά. Οταν εφορμά ενάντια στη λεία του, αναπτύσσει ταχύτητα που ξεπερνά τα 270 χιλιόμετρα την ώρα, ενώ πιστεύεται ότι μπορεί να φτάσει και τα 400 χιλιόμετρα την ώρα. Είναι μεταναστευτικό πουλί (από όπου και η επιστημονική ονομασία του είδους, peregrinus = ο περιοδεύων). Είναι σαν τον ζάγανο έξυπνο, τολμηρό και υπάκουο πουλί. Επιτίθεται στη λεία του με κάθετη εφόρμηση και κλειστές τις φτερούγες, εξ αυτού και η ελληνική ονομασία του Πετρίτης.